ANİ ISI DEĞİŞİKLİKLERİ KALP KRİZİNİ TETİKLİYOR!
Hava sıcaklıklarındaki ani değişimler genel insan sağlığını olumsuz yönde etkileyebiliyor. Özellikle ani ısı düşüşlerinin yaşandığı ve kış mevsimine girdiğimiz şu günlerde kalp krizi geçirenlerin sayısı diğer mevsimlere göre artış gösteriyor. Kış aylarında kalp krizleri sonucu ölümlerin arttığı, çeşitli ülkelerdeki bir çok çalışmada gösterilmiştir. Düşük ısının; kalp damarlarında büzüşmeye neden olması, kanın daha fazla pıhtılaşma eğiliminde olması, solunum yolu infeksiyonları, hava kirliliği ve solar radyasyonun kalp kizi riskini arttırdığı söylenebilir.
Beklenmedik ani sıcaklık değişiklikleri kalp krizlerinde daha fazla rol oynamaktadır. Vücud hassas bir biyolojik yapıya sahiptir, ani sıcaklık düşüşlerine hemen adapte olamaz. Isı değişimlerine hassasiyet gösteren vücud ayrıca viral ve bakteriyel çeşitli enfeksiyonlarada maruz kalır.
Ani hava değişimlerindeki risk grupları;
Ani hava değişiminde en çok etkilenen ve dolayısıyla yüksek riske maruz kalanlar; yaşlılar, bilinen kalp hastaları, kronik hastalığı (KOAH, şeker hastalığı, böbrek yetmezliği gibi) olan zayıf bünyeli insanlar ve en önemlisi hasta olduğunu bilmeyen gizli kalp hastalarıdır.
Soğuk hava kalp hastalıklarının ortaya çıkmasına ve artmasına yol açabilir;
Soğuk havalarda oda sıcaklığının belli bir düzeyde kalmasına ve soğuktan korunabilecek giysi giyilmesine dikkat edilmediğinde koroner kalp hastalıklarının ortaya çıkmasına ve artmasına yol açar. Soğuk havalarda kalp damarlarında meydana gelen büzüşme çoğu zaman yaşlılarda kalp ve damar hastalıklarına da yol açabilir. Şeker hastaları ve böbrek yetmezliği olan hastalarda, ritim bozukluğu ve kalp yetmezliği açısından, sıcaklığın ani düşüşünden olumsuz etkilenmektedir. Dışarıya hazırlıksız çıkıldığında ani ısı değişimleri kalp hastalıklarını tetikliyor ve soğuk havalarda kalp krizi riski ve ölümler artıyor.
Kalp sağlığı için dikkat edilmesi gerekenler;
• Soğuk havada mümkün olduğunca az kalın, rüzgarı arkanıza alarak yürümeye özen gösterin.
• Dışarıda uzun süre kalmanız gerekiyorsa ve hava soğuksa birkaç katmandan oluşan kıyafet seçerek vücut yüzeyinde koruyucu bir hava katmanı yaratın.
• Soğuk havalarda en önemli ısı kaybı baş ve ellerde oluyor. Bu nedenle başınızı mutlaka şapka-bere ile koruyun, elleriniz için de eldiven kullanın.
• Isınmak amacıyla alkol alımından uzak durun. Alkol cilt damarlarında genişlemeye neden olarak ısı kaybını kolaylaştırarak kanın yaşamsal organlara akışını azaltır.
• İlaçlarınızı mutlaka doktorunuzu tarafından önerilen saatlerde düzenli olarak alın. Özellikle diyabet ve kalp yetersizliği gibi kronik hastalığınız varsa veya 60 yaş üstünde iseniz her yıl mutlaka grip aşısı yaptırmaya da özen gösterin.
• Tuz tüketiminizi azaltın ve doymuş yağlardan, kızarmış yağlardan uzak durun.
• Kilonuza özen gösterin, fazla kilolarınızdan en kısa sürede kurtulmak için diyet yapın.
• En önemli risk faktörlerinden biri olduğu için sigara kullanıyorsanız hemen bırakın.
Düzenli yapılan egzersizin kalp hastalığından koryucu etkisi bilinmektedir;
Haftada en az 3 gün düzenli egzersiz ve spor yapın. Yapılacak spor yarışma içermeyen sabit hızla olmalıdır. Düzenli tempolu yürüyüş ve yüzme yapılabilecek en iyi sporlardır. Soğuk havalarda dış mekanlarda yapılan egzersizin kalp hastalığı riskini artırdığı unutulmamalıdır. Ancak bu soğuk havalarda egzersizi erteleyeceğiniz anlamına gelmemeli. Özellikle soğuk ve rüzgarlı havalarda dış ortam yerine havalandırması sağlanmış kapalı ortamlarda egzersiz yapılabilir. Özellikle egzersiz öncesinde çay, kahve, sigara ve kafeinli içeceklerden uzak durun. Kalp atım sayısını, dolayısıyla kalbin ihtiyacı olan oksijen miktarını artırıp egzersiz için kullanacağınız enerjiyi azaltır. Egzersiz sırasında kaybedilen sıvı ve elektrolitlerin yerine konması ve sıvı kaybına bağlı kan akışında bozulmayı önlemek için egzersiz öncesinde ve sonrasında bol miktarda su içmeye özen gösterin.
Soğuk havalarda en riskli kişiler kalp hastası olduğunu bilmeyen gizli kalp hastalarıdır;
En riskli grup kalp hastası olduğunu bilmeyen gizli kalp hastalarıdır. Özellikle bunları tespit etmek için yaz ve kış olmak üzere yılda 2 kez kontrolden geçmek faydalı olacaktır.
Ailede erken yaşta kalp krizi geçiren yakınlar varsa veya; hipertansiyon, hiperlipidemi, diyabet gibi kalp hastalığı riskini arttıran hastalıklar varsa kardiyolojik açıdan kontrol muayenesi yapılmalıdır.
40 yaş üzerindeki herkes en az bir kere kolesterol, kan şekeri ve kan basıncı ölçümü yapılmak üzere kardiyoloji muayenesi için başvurmalıdır
Grip ve diğer enfeksiyonlar kalp krizi riskiniz artırıyor;
Grip ve diğer enfeksiyonların ani kalp krizi riskini artırdığı biliniyor. Gribal enfeksiyonlar, mevsim geçiş dönemlerinde artmaktadır. Sağlıklı bir kişi grip enfeksiyonunu rahat geçirebilir ancak özellikle yaşlı kalp hastalarında zatürre gibi çok ciddi ikincil enfeksiyonlar oluşabilir. Ani kalp krizlerinin en önemli sebebi, aniden damar tıkanmasıdır. Grip ve diğer enfeksiyonlar bu durumu artıran faktörlerdendir.
Kalp krizi riskinin kış mevsiminde 2-3 kat daha arttığı biliniyor. Kışa girerken özellikle; kalp yetmezliği, tansiyon ve şeker gibi kronik hastalığı olanlar mutlaka grip aşısı yaptırmalı. Yapılan araştırmalarda grip aşısı yapılan hastalarda kalp krizi riskinin % 50 oranında azaldığı saptanmış. Amerika’da yapılan son bir çalışmada ise sadece kalp krizi değil, kalp yetmezliği, ani kardiyak ölüm ve inme gibi hastalıkların aşı yapılan hastalarda 3’te 1 oranında az görülüyor.
25 Aralık 2014 Perşembe
