OTİTİS EKSTERNA (YÜZÜCÜ KULAĞI)
Genel anlamda dış kulağın iltihaplanmasına verilen isimdir. Ayrıntıya girildiğinde ise sebepleri, seyri gibi faktörlerden kaynaklanan alt grupları ve bunların da değişik isimlendirmeleri vardır.
Dış kulak dediğimiz zaman kulak kepçesi, kulak zarına kadar olan dış kulak yolu anlaşılır. Dış kulak yolu iltihaplanmasına yol açan başlıca faktörler dış kulak yolunun temizleme, kaşıma, karıştırma gibi amaçlarla kurcalanması, kirli deniz ve özellikle havuz sularının taşıdığı mantar ve bakterilerdir.
Dış kulak yolu cildinin egzeması da kolaylaştırıcı bir faktördür. Yüzücülerde suyla aşırı temas nedeniyle daha sık görüldüğünden dolayı dış kulak yolu iltihaplarına 'yüzücü kulağı' da denmektedir.
Otitis eksternanın belirtileri nelerdir?
Genellikle başlangıç belirtisi kaşıntıdır. Oldukça inatçı ve şiddetli kaşıntı sırasında oluşan cilt çizilme ve yaralanmaları bakteri ve mantarların cilt altı dokulara ulaşmasını kolaylaştırır. Enfeksiyon ilerlemeye başlayınca ağrı başlar, giderek şiddetlenir. Dış kulak yolunda cilt altı doku az olduğu ve ağrı sinirleri yoğun olduğu için ağrı genelde çok şiddetlidir. Ağrının ardından akıntı başlar. Dış kulak yolunun şişmesi ve akıntı nedeniyle işitme azalır.
Hastalığın ilerlemesi ile bazen de furonkül dediğimiz apse oluşumu gerçekleşebilir. Vücut direnci düşük, çoğu zaman da diyabetik kişilerde malign otitis media dediğimiz durum ortaya çıkar ki bu çok şiddetli, korkutucu bir tablodur, ölüme kadar da varabilecek bir olaydır.
Tanı nasıl konur?
Otoskopi dediğimiz dış kulak yolunun otoskop ile muayenesi tanı için yeterlidir. Dış kulak yolunun daralmış, kızarık olmasına ek olarak bakteriyel ise irin gibi; mantar kaynaklı ise kıvamlı ve miçelyum dediğimiz mantara özel tipik oluşumları içeren bir salgı görülür. Ağız açıp kapama, kulak kepçesinin aşağı-yukarı oynatılması bile şiddetli ağrıya yol açar. Hasta kulağının üzerine yatamaz.
Nasıl tedavi edilir?
Klasik otitis media tedavisinde öncelik dış kulak yolunun bir KBB hekimi tarafından vakumla temizlenmesidir. Hastanın zaten ağrısı çok olduğundan bu işlem sırasında hekimin empati yaparak çok dikkatli ve hassas davranması önerilir. Bakteri ve mantar içeren salgıların ortamdan uzaklaştırılması hastanın şikâyetlerini azaltır, bakteri ve mantarların üremesini kolaylaştırıcı ortamı ortadan kaldırır ve tedavi için verilecek damla şeklindeki ilaçların hasta bölgeye ulaşmasını kolaylaştırır. Damlatılan ilaçların hedefe ulaşmasını kolaylaştırmak için dış kulak yoluna pamuk vb. malzemeden bir mesh (fitil) yerleştirilirse ilacın akarak veya buharlaşarak ortamdan uzaklaşması engellenmiş; böylece tedavinin devamlılığı sağlamış olur.
Ağrı ile mücadele önemlidir; ağrı kesici ilaçlara ek olarak sıcak kompres etkili ve faydalı olur. Olayın şiddetine göre antibiyotik tedavisi verilebilir.
Nelere dikkat etmek gerekir?
Bakteri ve mantarlar nemli ve sıcak ortamlarda daha fazla üreyebildikleri için egzema problemi olanların sürekli, normal kişilerin hastalık sonrası bir kaç hafta sudan uzak durmaları iyi olur. Kulak kaşıma, temizleme ve karıştırma genelde başlatıcı faktör olduğundan bundan kaçınmak, özelliklede pamuklu çubukları evde bile bulundurmamak önerilir. Tekrarlayan otitis eksterna atakları söz konusu ise hastanın diyabet olma ihtimali üzerinde durulmalıdır. Diyabet ve egzema problemi olan kişilerin de kulaklarına müdahale etmemeleri çok daha gereklidir.
13 Ekim 2014 Pazartesi
